Beyin xəstəliklərinin yarım əsrlik sirri açıldı
“Howard Hughes” Tibb İnstitutu və “Sloan-Kettering” İnstitutunun alimləri beyin xəstəliklərinin yeni müalicə üsullarına səbəb ola biləcək yarım əsrlik sirri açıb.
Ajans.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri “Cell” jurnalında dərc olunub.
Tədqiqatçılar müəyyən edib ki, hüceyrə lizosomlarında sabit olaraq mövcud olan BMP molekulu beyində lipid səviyyələrini tənzimləyir və onların parçalanmasında əsas rol oynayır. BMP-nin sabitliyi və onun qeyri-adi kimyəvi quruluşu uzun müddətdir elm adamları üçün sirr olaraq qalır. BMP-nin necə əmələ gəldiyini anlamaq üçün alimlər həm laboratoriyada, həm də insan və heyvan hüceyrələrində bu molekulun yaradılması prosesini kataliz edən iki fermentdən, fosfolipaz D3 və D4 (PLD3 və PLD4) istifadə edib. Bu proses beyində lipid balansını qorumaq üçün vacib görünür.
Araşdırma zamanı tədqiqatçılar frontotemporal demensiya olan xəstələrdə qanqliozidlər də daxil olmaqla anormal lipid səviyyələrinə və aşağı BMP konsentrasiyasına malik olduqlarını aşkar edib. Bu lipid balanssızlıqları beyin sağlamlığı üçün normal BMP səviyyələrinin saxlanmasının vacibliyini vurğulayan Alzaymır xəstəliyi kimi neyrodecenerativ xəstəliklərlə əlaqələndirilir.
PLD3 və PLD4 fermentlərindəki mutasiyalar BMP sintezinin pozulmasına gətirib çıxarır ki, bu da spinoserebellar ataksiya kimi nadir neyrodegenerativ xəstəliklərin inkişafı, həmçinin Alzheimer xəstəliyi riskinin artmasına gətirib çıxarda bilər.