Sınaq İmtahanları: Pul tələsi, yoxsa təcrübə? – AÇIQLAMA

Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanlarının ikinci mərhələsi üzrə sınaq imtahanı təşkil edib. İmtahanın suallarının quruluşu və abituriyentlərə faydası ilə bağlı müxtəlif fikirlər səsləndirilib.
Bəzi şəxslər sınaq imtahanlarının qəbul imtahanları ilə eyni modelə uyğun hazırlandığını və abituriyentlərin real imtahan şəraitini təcrübədən keçirməsinə kömək etdiyini bildirirlər. Digər tərəfdən, bəzi insanlar bu imtahanları vaxt itkisi və pul tələsi kimi qiymətləndirir, çünki qəbul imtahanlarında sualların fərqli formada olduğunu iddia edirlər.

Mövzu ilə bağlı danışan təhsil eksperti Kamran Əsədov “Ajans.az"a bildirib ki, DİM tərəfindən ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanlarının ikinci mərhələsi üzrə keçirilən sınaq imtahanları abituriyentlərin imtahan təcrübəsini artırmaq və bilik səviyyələrini qiymətləndirmək məqsədi daşıyır:

‘’Bu sınaq imtahanlarında istifadə olunan suallar qəbul imtahanlarının modelinə uyğun hazırlanaraq abituriyentlərin real imtahan şəraitində özlərini sınamalarına imkan yaradır.
Sınaq imtahanlarında sualların quruluşu qəbul imtahanlarında istifadə olunan sual tipləri ilə eynidir. Bu suallar arasında qapalı tipli test tapşırıqları, açıq tipli qısa cavab tələb edən tapşırıqlar və yazılı cavab tələb edən açıq tipli tapşırıqlar yer alır. Beləliklə, abituriyentlər sınaq imtahanları vasitəsilə müxtəlif sual tipləri ilə tanış olur. Bununla imtahan strategiyalarını inkişaf etdirirlər.

Bəzi şəxslər sınaq imtahanlarını vaxt itkisi və pul tələsi kimi qiymətləndirir, çünki qəbul imtahanlarında sualların fərqli formada olduğunu iddia edirlər. Lakin nəzərə almaq lazımdır ki, sınaq imtahanları abituriyentlərin imtahan şəraitinə adaptasiya olması, vaxt idarəetməsi, stresslə mübarizə bacarıqlarını inkişaf etdirməsi üçün əvəzsiz vasitədir. Bu imtahanlar sayəsində abituriyentlər zəif olduqları mövzuları müəyyənləşdirərək qəbul imtahanına qədər həmin sahələrdə biliklərini gücləndirə bilərlər.

Sınaq imtahanlarının ödənişli olması ilə bağlı narahatlıqlara gəldikdə, bu ödənişlər imtahanların təşkilati xərclərini qarşılamaq üçün nəzərdə tutulur. Məsələn, sınaq imtahanlarının qiyməti 40 manat olaraq müəyyən edilib. Bu məbləğ sual kitabçalarının hazırlanması, müəllifl, ekspertlərə ödənişlər, imtahan mərkəzlərinin icarəsi və digər təşkilati xərcləri əhatə edir. Beləliklə, sınaq imtahanlarının ödənişli olması onların keyfiyyətli, standartlara uyğun şəkildə təşkilini təmin etmək məqsədi daşıyır.
Dünya təcrübəsinə nəzər saldıqda, sınaq imtahanlarının abituriyentlərin imtahan nəticələrinə müsbət təsir etdiyi müşahidə olunur’’.

Ekspert vurğulayıb ki, ABŞ-da keçirilən SAT imtahanlarına hazırlıq prosesində sınaq imtahanları geniş şəkildə istifadə edilir və bu, tələbələrin nəticələrinin yaxşılaşmasına səbəb olur:

‘’Eyni zamanda, Cənubi Koreya və Yaponiya kimi ölkələrdə də sınaq imtahanları təhsil sisteminin ayrılmaz bir hissəsi olaraq qəbul edilir və tələbələrin imtahan təcrübəsini artırmaq üçün effektiv vasitə kimi qiymətləndirilir.

Nəticə etibarilə, sınaq imtahanları abituriyentlərin qəbul imtahanlarına daha yaxşı hazırlaşmaları və biliklərini obyektiv şəkildə qiymətləndirmələri üçün mühüm rol oynayır. Bu imtahanlar vasitəsilə abituriyentlər imtahan təcrübəsi qazanır, zəif tərəflərini müəyyənləşdirir və qəbul imtahanlarında daha yüksək nəticələr əldə etmək üçün strategiyalar inkişaf etdirirlər’’.